شهرستان هرسین در استان کرمانشاه با قدمتی ۱۱ هزار ساله، یکی از نخستین سکونتگاه‌های انسان در ایران باستان و دوره نوسنگی است که مکانی مناسب برای بازدید گردشگران نوروزی و تاریخ دوستان داخلی و خارجی محسوب می شود.

به گزارش خبرنگار بیستون نیوز به نقل از ایرنا، شهرستان هرسین یکی از چند شهر بسیار قدیمی ایران و یکی از نخستین سکونتگاه‌های انسان های نخستین است که در ۴۴ کیلومتری شرق مرکز استان کرمانشاه قرار گرفته و محور ارتباطی کرمانشاه به لرستان است.

شهرستان ۹۰ هزار نفری هرسین با داشتن آثار تاریخی متعدد تاریخی و فرهنگی دارای شهرت ملی و جهانی است.

کتیبه باستانی بیستون از مهمترین آثار تاریخی هرسین است که سال ۲۰۰۶ در میراث جهانی یونسکو ثبت شده و سالانه میزبان گردشگران داخلی و خارجی زیادی است.

سنگ‌نوشته بیستون بزرگ‌ترین سنگ‌نوشته جهان، نخستین متن شناخته شده ایرانی و یکی از مهم‌ترین و مشهورترین سندهای تاریخ جهان و مهم‌ترین متن تاریخی در زمان هخامنشیان است که شرح پیروزی داریوش بزرگ بر گئومات مغ و به بند کشیدن یاغیان را نشان می‌دهد.

تپه گنج‌ دره (چیا خزینه)، گور دخمه‌های اسحاق‌وند، دخمه شمس‌آباد، مجسمه هرکول، قلعه هرسین، قلعه دزبر، قلعه سرماج، فرهادتراش بیستون،‌ فراتاش هرسین، حوض سنگی(حوض ساعت)، طاق سنگی، پلکان سنگی، تخت شیرین، دیوار ساسانی، پل خسرو، بنای ساسانی، پل چهر و سرستون‌های بیستون تعدادی دیگر از آثار باستانی مطرح شهرستان هرسین هستند.

مهدی رهبر، سرپرست یک تیم باستان شناسی که تابستان ۹۵ از طرف سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای گمانه زنی قدمت آثار باستانی به هرسین سفر کرده بود، گفت که آثاری از دوره غارنشینی تا عصر حاضر در هرسین وجود دارد و محوطه هایی چون ‘گنج دره’ آن یکی از کهن ترین زیستگاه های بشری است.

گنج دره هرسین

“گنج‌دره” نام محوطه‌ای تاریخی در شهرستان هرسین است که آثار به دست آمده از آن حاکی از زندگی یکجانشینی انسان‌های نخستین و مربوط به هشت هزارو ۵۰۰ سال پیش است. تپه گنج‌دره یا «چیا خزینه» در مسیر جاده کرمانشاه به هرسین در نزدیکی روستای قیسوند قرار دارد.

تپه گنج‌دره یکی از روستاهای اولیه ایران است که بین سال‌های ۱۳۴۴ تا ۱۳۵۳خورشیدی توسط باستان‌شناس کانادایی فیلیپ اسمیت کاوش شد. اسمیت در کاوش خود آثار چندین دوره سکونتی روستانشینان اولیه را در دوره نوسنگی کشف کرد که در اوایل به‌صورت فصلی و سپس با ساخت خانه‌هایی با دیوار گلی در تمام طول سال مورد سکونت بوده است. روستانشینان اولیه گنج‌دره برای نخستین‌بار موفق به اهلی‌کردن بز شدند و در کنار دام‌داری به کشاورزی نیز می‌پرداختند.

در لایه هایی از این تپه تاریخی محل های زندگی بسیار ساده بودند و فقط شامل حفره هایی در دل خاک هستند که انسان ها در آنها زندگی می کردند.
ابزارهای سنگی از سنگ چخماخ و پیکرک های انسان و حیوان که از گل ساخته شده اند و ۴۱ اسکلت انسان دراین تپه کشف شده است. براساس استخوان های کشف شده، بچه ها را در گوشه اتاق ها به صورت جمع شده یا درازکش و اجساد افراد بالغ را به صورت جمع شده دفن می کردند. همچنین سفال های کمی از این تپه به دست آمده است.

سنگ های آسیاب و کوزه های سفالی نشان از تولید غذا در ۷۵۰۰ سال پیش از میلاد توسط ساکنان توسط ساکنان گنج دره دارد. هنوز نمی دانیم آیا این گیاهان خوراکی کشت می شدند یا وحشی بودند. اما به طور حتم گوسفند و بز اهلی در این محل نگه داری می شد. نخستین ظروف سفالی ایران زمین هم در شهر هرسین ساخته شده است.

گوردخمه های هرسین

گوردخمه ‌های سه گانه اسحاق‌وند یکی از اسرارآمیزترین آثار تاریخی استان کرمانشاه است که در شهرستان هرسین قرار دارند.

گوردخمه‌ های هرسین نوعی از مقابر دوره‌های ماد و بعدها هخامنشی هستند که در دل کوه‌ها ساخته می‌شدند. جسد را در داخل سوراخ‌هایی که ایجاد کردند قرار می‌دادند و سپس دسترسی به داخل آن را از میان می‌بردند. دخمه‌هایی که برای قرار دادن اجساد ساخته می‌شد را در بیرون از آبادی‌ها و محل زندگی می‌ساختند. جالب است بدانید که اجساد را با یک سنگ محکم می‌بستند که لاشخورها نتوانند اجساد را ببرند و استخوان‌های مردگان باقی بماند.

مجسمه هرکول

مجسمه هرکول در نزدیکی کتیبه بیستون به دوران اشکانیان و سلوکیان تعلق دارد و جزو معدود آثار باقی‌مانده از این دوره‌های تاریخی است. این مجسمه در حین عملیاتی عمرانی در سال ۱۳۳۷ کشف شده است. مجسمه هرکول یکی از جاذبه‌های دیدنی کرمانشاه محسوب می‌شود که هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند.

پل چهر

تاریخ ساخت پل چهر به دوران پهلوی اول بر می گردد. این پل در نزدیکی روستایی با همین نام قرار گرفته است به همین دلیل از آن به پل چهر یاد می شود. رودخانه ای که پل چهر بر روی آن ساخته شده است گامسیاب نام دارد. این اثر در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۵۴۴۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

ساعت سنگی هرسین

در داخل پارک شهر هرسین مجموعه آثاری از دوره ساسانیان وجود دارد که یکی از آنها حوضی است که بخشی از آب سراب چشمه هرسین وارد آن می‌شود. این حوض که با سنگ ساخته شده، دارای مخروط فواره مانندی در وسط است که سطح این مخروط شبیه ساعت به ۱۲ قسمت تقسیم شده است و به اعتقاد تاریخ‌دانان و باستان‌شناسان کاربرد این بنا در گذشته ساعت بوده است.

این ساعت سنگی در زمان ساسانیان ساخته شده است.

خوشمزه های هرسین

خورشت خلال بادام، آش کشک و بادمجان، کوفته، سوپ ترخینه، دنده کباب، خورشت کنگر، آش پاغازه، نان ساجی، بژی، چنگال، سیب پلو، آش دوغ، کوکوی پاغازه، آبگوشت، روغن حیوانی و دوغ سنتی تنها تعدادی از خوشمره های محلی هرسین هستند.

مهمترین مشخصه خوردنی ها و غذاهای لذیذ هرسین، سالم بودن و متناسب بودن میزان چربی و نمک آن است که نظر کارشناسان تغذیه را جلب کرده است.

جنگل‌های سحرانگیز

بخشی از شگفت‌انگیزترین جنگل‌های بلوط در ۳۰ کیلومتری شهرستان هرسین و جنوب مرکز استان کرمانشاه قرار دارد؛ جایی که رود «سیمره» سرآغاز می‌گیرد و پس از عبوری کوتاه از شمال ایلام، وارد لرستان می شود.

طبیعت هرسین، این روزها حسابی دلربایی می‌کند. جنگل‌های بلوط جنوب این شهرستان در نزدیکی منطقه «گیزه‌رود»، میزبان یک بهار زیباست که به واسطه دوری از شهر و خاکی بودن جاده، بکر و دست نخورده مانده است.

هرسین زمستان‌هایی نسبتاً سرد، بهاری دل انگیز و تابستان‌هایی نسبتا گرم دارد.

گلیم جهانی هرسین

گلیم، مهمترین صنعت دستی هرسین است که به

دلیل نقش و نگارهای زیبا و کیفیت کم نظیر به ثبت جهانی هم رسیده و منحصر به فرد است. این شهرستان بین ۲ تا ۲ هزار و ۵۰۰ بافنده گلیم دارد.

به گفته فیروز ناصری هرسینی، نایب رییس مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران کشور «نقوش و نگاره های گلیم هرسین در طاق بستان، کتیبه بیستون و معبد آناهیتا منعکس شده و بر پایه مستندات متعدد تاریخی قدمت آن به سه تا پنج هزار سال پیش بر می گردد و قالیبافی بر پایه آن استوار شده است.»

شهرستان هرسین همچنین دارای معادن متعدد سنگ تزیینی از جنس «مرمریت» است که مشتریان زیادی در سراسر کشور و کشورهای خارجی دارد.

یکدستی، ساب‌پذیری خوب، مقاومت و طول عمر بالا و قیمت مناسب سنگ مرمریت هرسین نسبت به سایر مرمریت‌های مشابه سبب استقبال گسترده از آن شده بویژه اینکه این سنگ جزء معدود مرمریت‌های قابل استفاده در نمای ساختمان است.

با توجه به نزدیکی هرسین به کرمانشاه، گردشگران می توانند برای اقامت از شهر کرمانشاه هم استفاده کنند.